Şeker/Ramazan Bayramı geliyor, sizleri biraz eğlendirmek biraz da düşündürmek amacı ile bir yazı yazdım. Yazıdan Bayram ziyaretlerinizde konuşabileceğiniz, yakınlarınızla paylaşabileceğiniz çok malzeme çıkarabilirsiniz. Belki daha az tatlı yersiniz, hatta yemezsiniz. Tarihi öğrenmek gerek. Günümüzdeki şeker hastalığı geçmişte de yaygın olsaydı herhalde Şeker Bayramı olmazdı. Şimdi ise Dünya Şeker Günü (14 Kasım) var. İyi Bayramlar.
Özbek Türkleri 14. yüzyılda tatlıyı pek sevmezlermiş, hatta tatlı yemek ayıp karşılanırmış.
Şeker bir zamanlar ilaç niyetine kullanılırmış, Aquino’lu Aziz Tommaso’ya (1225-1274) göre ‘şekerli baharatlar, besleyici olmalarına karşılık, yine de beslenne güdülerek değil, daha çok sindirimi kolaylaştırmak amacı ile yenir. Dolayısla, başka bir ilaç alındığında oruç bozulmuyorsa, bunlarla da oruç bozulmaz’.
1299 yılında Fransa’da Burgonya kontesi Mahaut D’Artois 1299 yılında 15 koni (o zaman şeker koni şeklinde satılırmış) şeker almış, karşılığında kilosunca gümüş vermiş.
1 kg şeker=1 kilo gümüş
Günümüzde gümüşün kilosu yaklaşık 3000 TL, şekerin nerdeyse 500-600 katı
Şekerin cüzdandan başka kimseye zararı yoktur (Fransız deyişi)
1518 yılında bugünkü Dominik Cumhuriyeti’nin bulunduğu adada sekiz plantasyondan (o zamanki şeker tarlası) elde edilen şeker kamışı geliri ile İspanya Kralı V. Charles Madrid ve Toledo saraylarını yaptırmış.
16. yüzyılda İngiliz aristokratları şekere o kadar düşkünmüş ki dişleri şeker yüzünden dökülecek hale gelmiş. Kraliçe Elizabeth’in dişleri kapkara imiş.
Napolyon’un eşi Josephin’in de dişleri o kadar kara imiş ki ağzını açmamak için en komik fıkralara bile sadece gülümsermiş.
1670li yıllarda Hollandalılar Surinam’daki şeker tarlaları karşılığında New York’u İngilizlere vermişler.
1750 yılında İngiltere’de şeker artık fakir halkın alabileeği kadar ucuzlamış.
Şeker ticareti ile kölelik arasında yakın ilişki varmış, şeker tarlalarında köleler ortalama 4 yıl yaşarmış.
Köleliğe son verilme tarihleri: İngiltere 1833, Fransa 1848, Küba 1886.
Dr. Carlton Frederics 30 yıl boyunca (çok uzak tarih değil, 1957-1987) New York’un WOR radyosunda sürekli şekerin zararlarını anlatmış. 1961 yılında yayımladığı kitabı Amerika’nın gıda ve ilaç endüstrini düzenleyen kurum olan FDA (Food and Drug Administration, Gıda ve İlaç Dairesi) tarafından toplatılmış. Başı şeker üreticilerinin açtığı mahkemelerden de ağrımış.
Şeker tarihi hakkında daha fazla bilgi edinmek için tıklayın.
Kaynaklar: Tez Z. Lezzetin Tarihi. 2012.
Gürsoy D. Acı Şeker. 2009.
Prof. Dr. Tekin AKPOLAT
NOT: Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, doktorunuza danışmadan tedavide değişiklik yapılması sakıncalı olabilir.
Her türlü yayın hakkı saklıdır©
Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir
Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com