Tekin Akpolat Nefroloji & Tansiyon & Dahiliye & Sağlıklı Yaşam
BÖBREK HASTASI NELERE DİKKAT ETMELİ
Hepimizin gündeminde Coronavirus var. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar da risk altında. Böbrek hastalarının bazılarının bağışıklık sistemi zayıflamış olabilir ama her böbrek hastasında bağışıklık sisteminde zayıflama olmayabilir. Bağışıklık sisteminizin durumunu doktorunuza danışarak öğrenebilirsiniz. Ama aşağıdakilerden birine sahipseniz bağışıklı sisteminiz zayıflamıştır veya zayıflamış olabilir:
1.Bağışıklık sistemini baskılayan bir ilaç kullanıyorsanız
2.Böbrek nakli hastası iseniz
3.Diyaliz hastası iseniz
4.Kreatinin yüksekse (her kreatinin yüksekliğinde olmayabilir).
Ama kreatinin normal olan böbrek kisti, böbrek taşı veya tek böbrekli olmak gibi durumlarda bağışıklık sisteminin etklenmesi beklenmez. En iyisi korunmaya çalışmak.
El yıkamanın önemini biliyoruz. Peki el yıkamak yeterli mi. Ellerimiz o kadar hareketli ki nerdeyse elimizi sürekli musluğun altında tutmak gerekiyor. Zaten ellerimi sık yıkarım, hele her hasta temasından sonra mutlaka yıkarım. Ellerimi yıkasam bile yüzüme değdirmemeye çalışıyorum ama pratikte bu işin (yüze dokunmama) o kadar kolay olmadığını fark ettim. Kendimce bulduğum çözümleri sizlerle paylaşmak istiyorum:
1.Bir el boşta olsun:Bir elimin hiçbir şeye dokunmamasına çalışıyorum. Sağ elimi kullandığım için sol elimle birşeye dokunmuyorum. Saçımı kaşımam gerekirse sol elimle kaşıyorum.
2.Cep telefonundan uzak durmak:Özellikle toplu taşımda, dışarıda dolaşırken mecburen birşeylere dokunuyoruz. Cep telefonumuzu kullanırsak elimiz temiz olsa bile telefonumuz kirlenir, daha sonra elimizi kirletir.
3.Yemekten önce el yıkamak:Bunu zaten yapıyor olabilirsiniz ama yediğiniz gıdaya dokunmamaya çalışın. Elle yenen ekmek tüketimini azaltmak kilo vermeye de katkıda bulunabilir.
4.Abur cubur yememek:Kuru pasta, çerez gibi şeyler çoğu kez elle yenir. Abur cubur yememek de kilo vermeye yardımcı olabilir.
5.Cebimizde peçete, kağıt taşımak:Elimizle bir yere dokunmamız gerekirse peçete kullanmak iyi olur ama cepten çıkan peçete bir daha girmemeli.
6.Açıkta satılan bir şey yememek:Özellikle başkasının elleyebileceği besinlerden uzak durmak. Arkadaşlarımıza da vermeyelim. Paralar cepte kalır, kilolar artmaz.
7.Havalanında minimum temas:Havalanında mümkün olduğu kadar az yemek yemek, az hareket, az el teması, az cep telefonu kullanmak. Kağıt peçete stoğu yanımızda olmalı.
8.Gözlüğe dikkat:Gözlük kullanıyorsanız gözlüğü de kirletmemek gerekiyor. Kısa süreli çıkarmalarda temiz eli kullanalım. Bir yere bırakmak gerekiyorsa kağıt peçete içinde tutulabilir.
9.Para kullanımını minimumda tutmak:Alışverişi para üstü almayacak şekilde planlamak. Kredi kartı kullanacaksak temizliğe dikkat etmek. Cüzdanın, çantanın bir kapalı bir bölümünü kirletmek veya tek kredi kartı için yeni bir kılıf, cüzdan hazırlamak. Masraflar da düşer.
10.Saat, bilezik, yüzük takmamak: Takılar virüsü taşımanıza yardımcı olabilir.
11.Eli sürekli yumruk yapmak: El hareketlerinizi kontrol etmenize yardımcı olabilir.
12.Saçınız uzunsa bağlayın: Saç hareketlerinizi kontrol etmeniz kolaylaşır.
13.Diğer öneriler: Sakal, bıyık şekline göre kesilebilir. Tırnak kesilmeli.
14.El hareketlerimize dikkat etmek: Herkesin alışkanlığı farklı. Herkes ellerini farklı şekilde kullanıyor. Alışkanlıkları bırakmak zor. Ellerinizi yüzünüze götürmeyin diyen yetkili bile bu açıklamayı yaparken elini yüzüne götürdü. Tanıdıklarımızla karşılaşınca farkına varmadan elimizi uzatıyoruz. Elinizi en çok nasıl kirletiyorsanız ona tedbir almak lazım.
Böbrek hastalarına özel birkaç durumdan bahsedip bitirmek istiyorum.
1.İbuprofen içeren ağrı kesici, ateş düşürücelerin zararlı olabileceğine dair bilgiler var. Henüz kesin değil ama ibuprofen içeren ilaçlar zaten böbreğe zararlıdır. Bu nedenle kaçının, parasetamol içeren ağrı kesici, ateş düşürücüler böbrek açısından daha güvenlidir.
2.ACEİ veya ARB içeren tansiyon ilaçları: Bu konuda da bir tartışma var ancak henüz kesin bir bilgi yok. 16 Mart 2020 itibarı ile tedavinizi değiştirmeniz gerekmiyor. Doktorunuzla iletişim kanallarını açık tutun.
3.Su içmeyi ihmal etmeyin: Aşırı su içip kendinizi sıkıntıya sokmayın. Ne kadar su içebileceğinizi doktorunuza sorabilirsiniz. Aşağıdaki linkte yardımcı olabilir ama son karar doktorunuzun.
Böbrek hastası ne kadar su içmeli.
4.Bağışıklık sistemini güçlendirsin diye bilmediğiniz ürünler kullanmayın. Böbrekleriniz daha da bozulabilir.
5.Sağlıklı yaşama dikkat: Sağlıklı yaşam bağışıklığı da güçlendirir. İstirahat, uyku, sağlıklı beslenme ve spor.
Sağlıklı günler.
Prof. Dr. Tekin Akpolat
NOT: Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, doktorunuza danışmadan tedavide değişiklik yapılması sakıncalı olabilir.
Her türlü yayın hakkı saklıdır©
Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir.
Daha fazla bilgi için: