Corona virus nedeni ile zor günler geçiriyoruz. Sizler için bazı yazılar hazırladım. Bu yazıları sizlerle paylaşmadan önce Corona virus salgını hakkındaki düşüncelerimi yazmak istiyorum. Çoğumuzun hasta bir tanıdığı mutlaka var. Hastalığı ağır geçirenler, kaybedilenler haklı olarak hafif geçirenlerden daha çok dikkat çekiyor, moralimizi bozuyor. Ama moralimizi bozmayalım çünkü bu günler bitecek, hayat normale dönecek. Panik halinin verdiği zararın virustan daha fazla zarar vermesine izin vermemiz gerekir. Corona virusun rahatsızlık vermesinin paniğe yol açmasının bence 4 nedeni var:
1.Kesin sayıları bilmiyoruz,hastalığı farkına varmadan geçirenlerin oranını henüz bilmiyoruz. Ben bu kadar bulaşıcı bir hastalığın bildirilenin/saptananın çok üstünde bir sayıda hastaya bulaştığını düşünüyorum. Çok kimse belirtisiz geçiriyor. Gelin sizle biraz matematik yaparak İtalya örneğinden gidelim (rakamları basitleştirelim). İtalya nüfusu 60 milyon, 100binin üzerinde hasta var. Ölüm oranı yaklaşık %10. Virus İtalya’da 1 milyon kişiye bulaşmış olsa ölüm oranı %1’e iniyor. Ya 5 milyon, 10 milyon kişiye bulaşmışsa bu oran daha da aşağılara inebilir. Neyse biz %1 kabul edelim. Bu %1 oranı her yaş grubunun ortalaması. Hele yaşınız 50nin altında ise bu oran çok daha düşük. Corona virusta paniğe yol açan en önemli neden sağlık sisteminin taşıyamayacağı kadar fazla yeni hastanın olması, bu doğru ama hem istatistiksel olarak hem de korunursanız riskiniz çok düşüktür, bunu aklınızdan çıkarmayın. MATEMATİK BİLİMİN DİLİDİR.
2.Eve kapanmak, alışkanlıklarımızı değiştirmeksinirlerimizi bozuyor, haklısınız. Ama bu bir fırsat. Tüm Dünyada olduğu gibi ülkemizde de bir tüketim çılgınlığı yaşanıyordu. Corona günleri geçtikten sonra bazı alışkanlıklarımızı değiştirmek zorunda kalacağız. Eğer bilinçli olursak bu değişim olumlu yönde olabilir. HAYAT BASİTTİR.
3.Olayı algılama şeklimiz.Corona virus ciddi bir problem, bunda tartışma yok ama şuna izin vermemek gerekir. Kötü haberler iyi haberlerin önüne geçmemeli. Yalan haber doğru haberden belki 100 kat hızlı yayılır. Kötü haber de iyi haberden hızlı yayılıyor. Unutmayalım kaybedilenler haber olur, iyileşenler çoğu kez ancak ünlü (örneğin Fatih Terim) ise haber olur. Pazarlamacıların iyi bildiği bir kavramdan bahsetmek istiyorum.MUTSUZ MÜŞTERİ YAŞADIĞI OLUMSUZ DENEYİMİ MUTLU MÜŞTERİYE KIYASLA EN AZ 2 KAT FAZLA ANLATIR, MUTSUZ MÜŞTERİ YILLAR SONRA BİLE HATIRLAYABİLİR. İnternet ortamında, Whatsapp gruplarında sanırım bu OLUMSUZ ETKİ, CORONA PANİK ETKİSİçok daha fazla oluyor. Bazı arkadaşlarınız kendi paniklerini size yayıyor olabilirler. HABERLERİN MORALİMİZİ BOZMASINA İZİN VERMEMEMİZ GEREKİR. BU BİZİM ELİMİZDE OLAN BİR DURUMDUR.
4.Corona profesörleri. Aynen deprem profesörleri gibi uzman olan olmayan hasta gören görmeyen ekranlarda konuşuyor. Sorarım size bir kalp damar cerrahı, bir ortopedi uzmanı, bir onkolog corona hakkında nasıl uzman olabilir, neyine güvenip ekrana çıkabilir. Tamam hepimiz okuyoruz, hepimiz corona hakkında bilgi sahibiyiz ama hiçbirimiz bir infeksiyon hastalıkları uzmanı, bir ruh sağlığı doktoru, psikolog, göğüs hastalıkları uzmanı, kalp hastalıkları doktoru, iç hastalıkları uzmanı, anestezi/yoğun bakım uzmanı kadar bilgi sahibi değiliz. Tamam bir ortopedi uzmanı, onkolog veya kalp damar cerrahı coronalı hastaların kendi branşları ile ilgili konularda fikrini söyleyebilir, söylemelidir de ama genel konularda konuşması hem kafa karışıklığına yol açabilir hem de paniğe neden olabilir. Televizyonlarda corona haberlerinin çok fazla yer alması uzman olan olmayan herkesin ekrana çıkmasına yol açıyor. Bu nedenle Bilim Kurulu Üyeleri, Sağlık Bakanı, Sağlık Bakanlığı, Tabipler Odası, Konuyu gerçekten iyi bilenler (örneğin Derya Unutmaz) dışında pek kimseyi dinlememenizi öneririm.
Sağlık Bakanlığının 14 gün kuralını unutmamak çoğu kez yeterlidir.
Gelelim hazırladığım yazı ve sayfalara.
Evde kalırken sağlığımızı nasıl koruruz (10 günlük öneri)
Bu günlerde sağlığımızı nasıl koruyabiliriz sizlere destek olmaya çalışacağım.
Sizlere daha önce hazırlamış olduğum sayfaları da göndermek istiyorum. Evde oturulan bu günlerde okumanızı ve corona sonrası günlere hazırlanmanızı öneririm.
Tansiyonla ilgili pratik bilgiler
Sağlıklı yaşam nedir ne değildir
Bu günler geçecek. Ama bizleri de değiştirecek. Hepimiz bilimin önemini daha iyi anladık. Bilim adamlarının aşı, ilaç bulmasını bekliyoruz. Bu günler geçince bilgi alternatifleri, karıştırma yöntemi ile zihnimizi bulandıranlar, halk sağlığını tehlikeye atanlar herhalde unutulmayacak. Corona aşısı bulununca aşı karşıtları bakalım ne yapacak.
Pratik güncel böbrekle ilgili güncel bilgiler
Böbrek hastalıkları ile güncel, pratik bilgiler
Hasta böbrekler kitabı 2. baskı
Böbrek hastalıkları hakkında genel bilgiler
Sağlıklı, koronasız günler. Koronasız günlerde görüşmek dileğiyle.
Prof. Dr. Tekin Akpolat
NOT: Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, doktorunuza danışmadan tedavide değişiklik yapılması sakıncalı olabilir.
Her türlü yayın hakkı saklıdır©
Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir
Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com