Böbrek idrar oluşturarak vücut su ve elektrolit (sodyum, potasyum, kalsiyum, fosfor…) dengesini sağlayan organımızdır. Gebelikte gerek su ve elektrolit dengesinde gerekse böbrek işlevlerinde bazı değişiklikler olur. Daha önceden mevcut olan böbrek hastalıkları gebelik sırasında şiddetlenebilir, hastalar gebeliğe iyi hazırlanmazlarsa ciddi sorunlarla karşılaşılabilir. Sizlere kısaca gebelikte böbreklerde izlenen normal değişikliklerden bahsettikten sonra bazı böbrek hastalıklarının gebeliği nasıl etkilediğini ve gebeliğin bu böbrek hastalıklarına etkisini anlatacağım.
Gebelikte idrar yolları ve böbrekte izlenen önemli değişiklikler:
Böbrek gebelik süresince yaklaşık 1 cm büyür
Böbreğin kanlanması artar
Bu değişiklikler doğumdan 12 hafta sonrasına kadar sürebilir
İdrar yollarında genişleme olur
Döllenmeden hemen sonra kan basıncı düşer ve doğum zamanı normale gelir
Damarlarda dolaşan kan hacmi % 50 artar
İdrarda kanama ve protein kaybı
İdrarla albümin kaybı artar
Normalde günlük 150 mg’a kadar olan protein kaybı 300 mg’a kadar çıkabilir
Daha fazla proteinüri böbrek hastalığını gösterir: Mevcut olan böbrek hastalığı şiddetlenebilir, böbrek hastalığı yeni başlamıştır veya gebelik zehirlenmesinin ilk bulgusu olabilir
İdrarda kanama çoğu zaman bir böbrek hastalığının bulgusudur
Bu nedenle idrarında protein kaybı ve kanama olan hastaların gebe kalmadan önce bu sorunlarını çözmelerinde, bu sorunların kontrol altına alınmasında büyük yarar vardır. Günümüzde yakın takip ile gebelikte böbrek hastalıklarına bağlı sorunlar kolaylıkla önlenebilir ve tedavi edilebilir. Böbrek hastalıkları kontrol altına alınmadan gebe kalınırsa düşük, erken doğum, ölü doğum gibi sorunlarla karşılaşılabilir. Bu konuda sık karşılaşılan sorular ve yanıtları aşağıdadır.
Sık idrar yolu iltihabı geçiriyorum. Ne yapmalıyım?
Öncelikle sık idrar yolu infeksiyonunun nedeni araştırılmalıdır. Gebelik esnasında bazı radyolojik incelemeler bebek için sakıncalı olduğu için yapılamayabilir örneğin bilgisayarlı tomografi çekilemeyebilir. İnfeksiyona zemin hazırlayan neden bulunmalı ve tedavi edilmelidir.
4 aylık hamileyim, idrarımda iltihap saptandı. Bir yakınmam yok. Antibiyotik kullanabilir miyim?
Bazı ilaçların gebelikte kullanılması doğru değildir ama gebelikte güvenle kullanılabilecek çok ilaç vardır. Doktorunuz gebe olduğunuzu biliyorsa bebeğinize dokunmayacak bir ilaç vermiştir. Bir yakınmanız olmasa bile doktorunuz önerdi ise ilacı kullanmanız gerekebilir. Gebelikte idrar yolu infeksiyonu hızla yayılabilir, düşüğe neden olabilir.
İdrarımda kanama var. Gebe kalmak istiyorum.
Yapılması gereken öncelikle kanamanın nedenini bulmaktır. Kanama eğer taşa bağlı ise ve bu durum tedavi edilmezse gebelik çok sıkıntılı geçebilir. Kanamanın nedeni nefrit yani böbreğin mikrobik olmayan iltihabi hastalığı ise gebe kalmadan önce bu sorun kontrol altına alınmalıdır. Nefritin diğer bir bulgusu da idrarda protein olmasıdır. İdrarında protein kaybı ve kanama olan hastaların gebe kalmadan önce bu sorunlarını çözmelerinde, bu sorunların kontrol altına alınmasında büyük yarar vardır.
Yapılan tetkiklerde ürem yüksek çıktı. Doktorum böbreklerimin az çalıştığını söyledi. Gebe kalabilir miyim?
Kronik böbrek hastalığı tanı ve takibinde üreden daha önemli olan kan kreatinin düzeyidir. Kronik böbrek hastaları gebe kalabilirler ancak gebe kalma şansları azalmıştır. Gebe kalmayı başarsalar bile gebeliğin normal süresini tamamlamaları sorun olabilir. Ayrıca gebelik kronik böbrek hastalığını olumsuz etkileyebilir yani üre ve kreatinin daha da yükselebilir. Bu nedenle kronik böbrek hastaları gebe kalmadan önce bu sorunları doktorları ile ayrıntılı bir şekilde konuşmalıdır.
Böbrek nakli oldum, gebe kalabilir miyim?
Böbrek nakli, kronik böbrek hastalığının en ideal ve başarılı tedavi yöntemidir. Hastaların gebe kalma ve gebeliğin normal süresini tamamlama şansları artar. Gebelik takılan böbreği olumsuz etkileyebilir. Hastalara önerilen nakilden sonra 2 yıl beklemeleri ve doktorları ile konuşarak bebek sahibi olmalarıdır.
Özet olarak böbrek hastalığı olan bir anne adayı gebelik öncesi doğru bir şekilde değerlendirilmeli ve tedavi edilmelidir. Böbrek problemi olanlarda gebelik hem anne hem de bebek için sorun oluşturabilir ama birçok sorunun çözümü mümkündür.
Diğer konulara ulaşmak için tıklayın.
Son 2 yılda 4 kitap yayınladım.
1.İyi ki Yaş Alıyorum: Sağlıklı yaşamak, kilo vermek, kilo almamak, tansiyon ve böbrek hastası olmamak istiyorsanız. Daha ayrıntılı bilgi almak ve neden yazdığımı öğrenmek için tıklayın.
2.İyi ki Tansiyonum Çıktı: Tansiyon hastası oldu iseniz. Daha ayrıntılı bilgi almak ve neden yazdığımı öğrenmek için tıklayın.
3.Hasta Böbrekler: Böbrek hastalıklarını öğrenmek istiyorsanız. Daha ayrıntılı bilgi almak ve neden yazdığımı öğrenmek için tıklayın.
4.Ürem Kreatininim Yüksek Diyalizi Nasıl Önlerim: Üre ve kreatinin değeriniz yüksekse yani böbrekleriniz az çalışıyorsa. Daha ayrıntılı bilgi almak ve neden yazdığımı öğrenmek için tıklayın.
NOT: Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, doktorunuza danışmadan tedavide değişiklik yapılması sakıncalı olabilir.
Her türlü yayın hakkı saklıdır©
Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir
Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com