Tekin Akpolat Nefroloji & Tansiyon & Dahiliye & Sağlıklı Yaşam
Bayram nedeni ile çoğumuz tatile çıkıyoruz. Tatil bir anlamda da idrar ve dışkı yapma alışkanlıklarımızın değişmesi demek.İdrar yapma ile ilgili bir yazı yazmayı planlıyordum ama aklıma yaptığım bir tren yolculuğunda tuvaletin tıkanması gelince şimdi yazmaya karar verdim.
Temiz tuvalet hepimizin hakkı. Ama pratikte öyle mi. Yolculuklardan başlayalım. Havaalanı tuvaletleri genelde temiz oluyor. Araba ile giderken bazı benzin istasyonlarının tuvaletleri gerçekten güzel, bazısında kapıya, musluğa dokunmak zorunda kalmıyorsunuz, insanın durup yapası geliyor. İyi lokantalarda tuvaletler temiz oluyor ama müşteri çok olunca temizlemek problem oluyor. Genel olarak söylemek gerekirse tuvaletlerin çoğu ne yazık ki temiz değil.Paralı tuvaletler bile temiz olmayabiliyor. Temiz olmayan tuvaletler ister istemez alışkanlıkları da etkiliyor.
Bir nefroloji uzmanı olarak damla idrarın bile kıymetini çok iyi bilirim. Hastalarımızın başında damla saydığımız çok olmuştur. İdrar yapamayan birinin yeniden işemeye başlaması büyük mutluluktur. Birçok hasta bu durumu yeniden doğuş olarak isimlendirir.
Meselenin bir de öbür yüzü var, idrar yapmaktan korkanlar. Bunlar çoğu kez kadındır, neden de çoğu kez aşırı titizlikten çok pis tuvalete gitmek zorunda kalmamaktır. İdrar yolu iltihabı idrar yollarının daha kısa olması nedeni ile kadınlarda doğal olarak daha sıktır, buna bir de su içmemek eklendi mi, iltihaplar iyileşmez, tekrarlar, kısır döngüler başlar. İdrar yolları iltihabı hakkında bilgi almak için tıklayın. Bayram tatilinde havuzlar da denizler de ayrı bir dert. Bir de idrar geldiği halde tutanlar var, bu da idrar kesesi hastalıklarına yol açabilir.
Su içmekten kaçanlar bir de zor idrar yapanlar. Bu sefer sorun erkeklerde, prostat hastalığı nedeni ile idrar yapmaları zor olan erkekler su içmeyi azaltabilirler. Bu sefer böbrek yetmezliği problemi ortaya çıkabilir. Prostatla ilişkili idrar yolu iltihabı kadınlarda çoğu kez olduğu gibi basit idrar yolu iltihabı olmaz, ciddi sonuçlara yol açabilir.
Gece idrara kalkanları unutmayalım, değişik nedenleri var ama en öncelikli neden yine prostat. Yaşla birlikte böbrek fonksiyonlarında azalma, kadınlarda rahim sarkması gibi nedenler idrar yapmak için uykunun içine edebilir. Gündüz telafi etmek koşulu ile akşam belli bir saatten sonra sıvı almamak (çay, kahve, kavun, karpuz vs…) bu durumda çözüm olabilir.
Bir de dışarı çıktığı zaman içtiği suyu azaltanlar var. Kısa süreli dışarı çıkmalarda problem olmayabilir ama uzun süreli dışarı çıkmalarda, hele sıcak havalarda sıvı almamak böbrek fonksiyonlarını bozabilir, üreyi kreatinini yükseltebilir. Bir de zeminde böbrek hastalığı varsa böbrekler hızla bozulabilir.
İdrar meselesini bitirmeden İstanbul’da dikkatimi çeken bir gözlemimden bahsetmek istiyorum. Yürürüm, yürümek yaşam felsefemdir. Yürürken yol kenarlarına atılmış içinde idrar olan çok pet şişe gördüm.Önceleri tesadüf sandım ama anladım ki epey yaygın bir uygulama. Peki niye insanlar (tabi ki erkekler) idrarlarını pet şişeye yapıp yol kenarına atıyorlar. Yorumum herhalde nedeni İstanbul trafiği olmalı, uzun süre trafikte kalınca altına kaçırmamak için arabada yapıyorlar ama bari yol kenarına atmasalar.
Peki ne yapalım. Su içelim.Ne kadar su içelim. Sağlıklı bir insan günde 2-3 litre arasında sıvı (su, çay, karpuz, süt…) almalıdır. İstenirse ölçü kaçmadan daha fazla içilebilir. Bir hastalık durumu varsa doktorunuzla konuşmanızda yarar vardır. Temiz tuvaletlerin de kıymetini bilelim, tuvaleti temiz işletmelere sahip çıkalım.
Unutmayalım idrar yapabilmek SAĞLIKTIR, ÖZGÜRLÜKTÜR.
Suyumuzu içelim tatilde hastalanmayalım.
İYİ BAYRAMLAR, İYİ TATİLLER.
Prof. Dr. Tekin AKPOLAT
Böbrek hastalıkları hakkında daha fazla bilgi edinmek için tıklayın.
Burçlar, Tansiyon ve Bayram isimli yazımı okumak isterseniz tıklayın.