Metabolik asidoz tedavisi

Metabolik asidoz tedavisi

Tedavi planı belirtilerin şiddetine göre yapılır. Tedavi kabaca 2 başlıkaltında incelenebilir:

1.Öncelikle nedene yöneliktir

2.Alkali tedavisi.

Alkali tedavisinde bikarbonat veya sitrat kullanılabilir.

Pratik bilgi:En çok kullanılan sodyum bikarbonattır ama hastasına göre değişir.

Plazma bikarbonatı 15 mEq/L’nin altına inmemiş ve bozukluğun nedeni kontrol edilebilir ise alkali tedavisi gerekmeyebilir. Plazma bikarbonatı 15 mEq/L’nin altına inmiş ise hedef bikarbonat düzeyi belirlenir, düzeltme hızı da önemlidir.

Pratik bilgi:Gereğinden fazla veya hızlı bikarbonat verilir ise metabolik alkaloz dahil yan etkiler izlenir.

Pratik bilgi:Verilecek bikarbonatı hesaplamak için bikarbonat açığı hesaplanır.

Bikarbonat açığı =Bikarbonatın dağılım hacmi X (Normal bikarbonat – Hastanın bikarbonatı)

Bikarbonatın dağılım hacmi = 0.5 X Vücut ağırlığı

Bir örnek yapalım.

60 kg bir hastada plazma bikarbonatı 8 ise bikarbonat açığı kaçtır?

Bikarbonat açığı =0.5 X 60 (24 – 8) = 480 mEq’dır.

Genellikle yarısı ilk 12-24 saatte verilip, hasta yeniden değerlendirilir.

Pratik bilgi:Bikarbonat açığı ve hastaya verilmesi gereken bikarbonat farklı kavramlardır.

Çok şiddetli asidozlarda bikarbonat dağılım hacmi 0.5 yerine 1 kullanılarak bikarbonat açığı hesaplanabilir.

Bir örnek daha yapalım.

60 kg bir hastada plazma bikarbonatı 4 ise bikarbonat açığı kaçtır?

Bikarbonat açığı =1 X 60 (24 – 4) = 1200 mEq’dır.

Pratik bilgi:Bikarbonat açığı ve hastaya verilmesi gereken bikarbonat farklı kavramlardır.

Katsayı 0.5 mi 1 mi kafa karıştırıcı değil mi. Sıvı elektrolit asit baz dengesi bozukluklarında formüllere pek da takılmamak gerekir çünkü formüller yol göstericidir, klinik durumu etkileyen çok parametre vardır ve bu parametreler değişkenlik gösterir. Hastada metabolik asidoza yol açan neden kontrol altına alınamaz ise bikarbonat ihtiyacı artacaktır. Bu nedenle kritik hastalarda yakın takip yapılmalı ve tedavi kısa aralıklarla düzenlenmelidir.

Pratik bilgi:İntravenöz sodyum bikarbonat %0.9 sodyum klorür veya %5 dekstroz içine konabilir.

Pratik bilgi:İntravenöz sodyum bikarbonat 10 ml’lik ampuller halinde bulunur, %8.4lük bir ampulün içinde 0.84 g (840 mg) sodyum bikarbonat bulunur.

Pratik bilgi:1 mEq sodyum bikarbonat = 84 mg (sodyum 23, bikarbonat 61 toplam 84)

Pratik bilgi:1 ampul 10 ml %8.4’lük sodyum bikarbonat 10 mEq (10 mmol) sodyum bikarbonat içerir.

Pratik bilgi:Ağızdan alkali sodyum bikarbonat veya potasyum sitrat olarak verilebilir.

Böbrek yetmezliğine bağlı asidozlarda diyaliz tedavisi hayat kurtarıcı olabilir.

Alkali tedavisinin yan etkileri:Sodyum bikarbonat verilmesine bağlı hipernatremi, hipervolemi, hiperkapni, hipopotasemi, serbest kalsiyumda azalma ve metabolik alkalozdur.

Özet olarak metabolik asidoz tedavisi öncelikle nedene yönelik yapılır. Alkali tedavisinin şekli ve miktarı hastaya göre değişir (hastalık yoktur hasta vardır). Alkali tedavisinin fazla verilmesinin yan etkileri olabilir.

Bir sonraki konuya geçmek için tıklayın.

Temel Sıvı Elektrolit kitabının diğer konularına geçmek için tıklayın.

Öğrenciler ve konuya ilgi duyan yardımcı sağlık personeli için önerdiğim diğer kaynaklara ulaşmak için tıklayın.

Doktorlar için önerdiğim diğer kaynaklara ulaşmak için tıklayın.

Öğrencilere özel not: Hasta hekim ilişkisinde empati çok önemlidir. Empati hastanın ne yaşadığını hissederek başlar. Böbrek hastalıklarını hasta gözüyle öğrenmek için sizlere Hasta Böbrekler kitabımı öneririm. Kitaba ulaşmak için tıklayın.

Diğer kitaplarıma geçmek için tıklayın.

Web sayfamdaki diğer bölümlere ulaşmak için tıklayın.

NOT:

Bu sayfa öğrenciler, doktorlar ve konuya ilgi duyan sağlık personeli içindir.

Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, her hastanın tedavisi farklıdır, HASTALIK YOKTUR HASTA VARDIR

Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir

Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com