Böbrek hastalarının sık karşılaşabileceği sorunlardan bir tanesi de kanlarında potasyumun yükselmesidir. Genel olarak sebze ve meyveler potasyumdan zengindir. Bir hastaya potasyum kısıtlı diyet vermek sebze ve meyve vermemektir. Bu uzun süre sürdürülebilir bir beslenme tarzı değildir. Hafif böbrek yetmezliği olanlarda (kreatinin < 2 mg/dl olanlar) potasyum dengesi büyük ölçüde sağlanır, böbreklerimiz mükemmel makinelerdir, bu nedenle aşırı potasyum kısıtlamasına gerek yoktur.
Böbrek hastalığı ilerlese bile böbreklerimiz uzunca bir süre potasyum dengemizi sağlarlar. Pratik olarak günde 1 litre idrar yapabilen bir hastada potasyum sorunu beklenmez. Peki günde 1 litre idrar yapabilen bir hastada potasyum neden yükselir. Bunun değişik nedenleri olabilir:
1.Böbrek yetmezliğine yol açan böbrek hastalığı potasyum dengesini düzenleyen bölgeleri de etkilemiş olabilir
2.İlaçlar: Bazı tansiyon ilaçları, bazı idrar söktürücüler.
Pratik bilgi:Kalp yetmezliğinde de kullanılan spironolakton içeren idrar söktürücüler potasyumu yükseltebilir
3.Kabız kalmak: Potasyumun bir kısmı dışkı ile atılır, kabızlık durumunda potasyum atılamayınca sınırda olan denge bozulabilir
4.Aşırı potasyum almak yani diyeti bozmak: Böbrekler potasyum dengesini normal koşullarda sağlarken olağan dışı durumlarda sağlayamayabilirler. Normal duruma örnek 1 adet muz, 8-10 adet kiraz verilebilir. Ama hasta 3-4 adet muz veya 1 tabak kiraz yerse bu böbrek hastası için olağan dışı bir durumdur.
5.Basit bir gribal infeksiyon sırasında vücutta hafif bir yıkım olsa bile böbrekler geçici de olsa görevlerini aksatabilirler
6.Bitkisel/doğal tedaviler: Meslek hayatımda en çok üzüldüğüm hastalar iyileşmek amacı kullandıkları bitkisel ürün nedeni ile hem paralarından olan hem de hastalıkları kötüleşen hastalardır. Çaresizlik içinde kendilerini kandıran, hastalıklarını istismar edenlere inanmış çok hastam oldu. Son pişmanlıkları fayda etmedi. Bunların bir kısmında potasyum yükseldi, bir kısmının böbrekleri daha da bozuldu.
Bitkisel ürünler ve böbrek hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız tıklayın.
Potasyumla ilgili bazı pratik bilgiler vermek istiyorum.
1.Bazı şeker hastalarında potasyum dengesi bozulabilir.
2.Bazı yapay tuzlar potasyum kaynağıdır.
3.Hepsi de potasyumdan zengin gıdaları aynı öğünde yememek gerekir örneğin kuru fasulye, bulgur pilavı ve kavun iyi bir menü değildir.
4.Potasyumdan zengin sebzelerle yemek pişirirken bu sebzelerin önce suda bekletilmesi ve yıkanması içindeki potasyum miktarını azaltır, örneğin ıspanağı pişirmeden önce suda bekletmek, haşlamak ve bu suyun dökülmesi fazla potasyum alınmasını önleyebilir.
5.Sebze meyvenin bol olduğu yaz ayları potasyum açısından riskli zamandır.
6.Kabız kalmak potasyum için de sorun olabilir.
7.Çok tükettiğiniz bir gıda varsa mutlaka potasyum içeriğini öğrenin.
8.Potasyum yüksekliği böbrek hastalığını ilerletmez. Az potasyum yemek böbreği korumaz, diyalize başlamayı geciktirmez.
9.Aşırı potasyum kısıtlaması beslenme bozukluğuna yol açabilir.
Potasyumdan zengin gıdalar listesi
Ispanak, semizotu, pazı, asma yaprağı, karalahana, patates, havuç, sarımsak gibi sebzeler
Muz, kavun, kayısı, kivi, boğürtlen gibi meyveler
Kuru kaysı, kuru incir, kuru erik gibi kuru meyveler
Barbunya, ayçiçeği çekirdeği, fındık, ceviz, kestane, mercimek, nohut gibi kurubaklagiller ve kuruyemişler
Mantar, çikolata, kakao, pekmez, bulgur, tereyağı gibi diğer gıdalar
Kahve, çay, meyve suyu, soda gibi içecekler
Sonuç olarak hafif böbrek yetmezliği (kreatinin 2 mg/dl altı) olan doktor ve beslenme uzmanının önerilerine uydukları sürece özel bir durumları yoksa potasyumla ilgili bir sorun yaşamazlar. Gerekirse potasyum düşürücü ilaç kullanılabilir.
Önerilen kaynaklar:
Hasta böbrekler kitabıma ulaşmak için tıklayın
Ürem Kreatininim Yüksek Diyalizi Nasıl Önlerim: Üre ve kreatinin değeriniz yüksekse yani böbrekleriniz az çalışıyorsa. Ulaşmak için tıklayın.
Böbrek hastaları için hazırladığım filmlere ulaşmak için tıklayın
NOT: Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, doktorunuza danışmadan tedavide değişiklik yapılması sakıncalı olabilir.
Her türlü yayın hakkı saklıdır©
Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir
Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com