TEK BÖBREKLİ OLMAK

Birçok insan yıllar sonra tesadüfen doğuştan tek böbreği olduğunu öğrenir. Bazı insanların bir hastalık nedeni ile böbreği alınmıştır veya bir yakınına bir böbreğini bağışlamıştır. Yine bazı insanlarda hastalık nedeni ile tek böbrek küçülmüş, işe yaramıyor olabilir, bu kişiler de tek böbrekli kabul edilebilir.

Peki tek böbrekli olmak nasıl bir şey? Bir yakınıma böbreğimi bağışlasam ileride başıma bir işi gelir mi. Gelin bu sorunları beraber tartışalım.

Doğuştan tek böbrek: En sık karşılaşılan anormalliklerden birisidir, 1000 kişiden birinde görülür. Diğer böbrek büyüktür. Tek böbrekte infeksiyon, taş, tıkanıklık ihtimali artmıştır. Diğer organ anomalileri sıktır. Başka organlarda bir anormallik yoksa bu kişilerin tek böbrekli olması çoğu kez sorun çıkarmaz.

Böbrek bağışladığı için tek böbrek: Doğuştan tek böbrek gibi kabul edilebilir ama böbrek bağışından önce hem böbreklerin hem de diğer organların sağlam olduğundan emin olmak gerekir. Diğer böbrek büyür. Şeker, tansiyon hastası olmamak gerekir. Böbrek bağışlamanın bağışlayan kişi için bir risk olduğu doğrudur ama bir yakınına iyilik yapmanın mutluluğu da önemli bir konudur. Böbrek vermek çok riskli bir durum olsa akrabalar arası böbrek bağışı bu kadar yaygın olamazdı. Böbrek bağışlayan kişide uzun yıllar sonra böbrek hastalığı, tansiyon riski artmıştır. Benim çok sevdiğim bir yakınım böbrek hastası olsa riski kabul edip böbreğimi seve seve veririm (anneler canlarını bile vermezler mi). Hayat risk alınınca güzel olmaz mı.

Bir hastalık nedeni ile bir böbreğin alınması: Burada önemli olan böbrek niye hasta, niye alındı sorusudur. Diğer böbrek büyür. Bir kaza sonucu alındı ise böbrek bağışlamaktan çok farkı olmaz. Bir taş, tümör nedeni ile alındı ise kalan böbrekte de taş, tümör riski vardır.

Bir böbreğin küçük olması: Böbreğin niye küçüldüğü önemlidir. Diğer böbrek büyür. Küçük böbrek tansiyon nedeni olursa sağlam böbreği de etkileyebilir. Ancak küçük böbrek çoğu kez yerinde bırakılır yani çıkarılmaz. Ancak kontrol altına alınamayan tansiyon, iltihap veya şiddetli ağrı nedeni olursa almak gerekebilir.

Travmalardan kaçınılmalıdır. Boks gibi sporları yapmamak, darbe riskinin arttığı motorsiklet kullanımından kaçınmak gerekir.

Tek böbrekli veya bir böbreği küçülmüş olan kişilerin yapması gereken aslında sağlıklı yaşama dikkat etmeleridir. Böbreği korumak için yapmaları gerekenler:

BÖBREK HASTALIĞINDAN KORUNMAK İÇİN İPUÇLARI

Sizlere Dünya Böbrek gününde önerilen ipuçlarından bahsetmek istiyorum.

1.Kan basıncınızı takip edin

Hipertansiyon kalp krizi ve felç dışında böbrek hastalığına (bu konu az bilinir) da yol açar. Hipertansiyon kolesterol yüksekliği ve şeker hastalığı ile birlikte olursa böbrek hastalığı riski artar.

2.Zinde ve aktif olun

Zinde ve aktif olmak kan basıncı kontrolünü kolaylaştırır, bu nedenle böbrek hastalığı riskini azaltır

3.Kan şekerinizi kontrol altında tutun

Şeker hastalarının yaklaşık yarısında böbrek hastalığı gelişebilir bu nedenle yakın kan şekeri takibi ve kontrolü böbrek hastalığını önler.

4.Sağlıklı beslenin, kilo almayın

Sağlıklı beslenme şeker, kalp hastalığı ve hipertansiyon gibi hastalıkları önleyerek böbrek hastalığını önler.

5.Yeterli su için

Su içmek tuz, üre ve zehirli maddelerin atılımını kolaylaştırarak böbreklere yardım eder. Günde 1.5-2 litre su içmeye gayret edilmelidir.

6.Sigara içmeyin

Sigara böbreklere giden kan akımını yavaşlatır, böbreğin yeterli iş yapmasını azaltabilir. Sigara ayrıca böbrek kanseri riskini de arttırır.

7.Bilinçsiz ilaç ve bitkisel ürün kullanmayın

Reçetesiz satılan birçok ilacın/bitkisel ürünün böbrekler üzerine olumsuz etkisi vardır. Hele böbrek hastalığı olanlarda bu risk daha fazladır.

8.Böbreklerinizi kontrol ettirin

Eğer aşağıdaki risk faktörlerinden birine sahip iseniz mutlaka böbreklerinizi kontrol ettirin:

-Şeker hastalığı

-Yüksek tansiyon

-Şişmanlık

-Ailenizde böbrek hastalığı var olması.

Aslında böbrek hastalığından korunmanın yolu sağlıklı yaşamdan geçer. Bu nedenle ‘İyi ki Yaş Alıyorum’ isimli kitabımı öneririm.

Tek böbrekli veya bir böbreği küçülmüş olmak sağlıklı yaşama dikkat etmek için bahane ve motivasyondur.

Böbrek hastaları için 5 pratik bilgi: ulaşmak için tıklayın.

Prof. Dr. Tekin AKPOLAT

NOT: Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, doktorunuza danışmadan tedavide değişiklik yapılması sakıncalı olabilir.

Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir

Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com