Temel bilgiler 1
Sıvı deyince hepimizin aklına önce su gelir ama elektrolit deyince herkesin aklına farklı maddeler gelebilir. Sodyum, potasyum, klor, hidrojen, bikarbonat, kalsiyum, magnezyum ve fosfor ilk akla gelen elektrolitlerdir. Sıvı elektrolit metabolizmasının temelini oluşturan elektrolitler sodyum, potasyum, klor, hidrojen ve bikarbonattır. Su ile başlayarak sırası ile sodyum, potasyum, klor, hidrojen ve bikarbonatı tanıyalım.
Su
Vücudumuz aslında içinde moleküller yüzen bir su havuzudur yani su vücudumuzun temel taşıdır. Hepimizin ağırlığının yaklaşık %50-60’ı sudur, bu oran yaşa, cinsiyete göre değişir.
Sodyum
Hücre dışı sıvıda en çok bulunan katyon yani artı yüklü maddedir. Çoğunluğu hücre dışında bulunur. Sodyum tüm artı yüklü maddeler gibi tek başına bulunmaz yanında mutlaka eksi yüklü bir madde (anyon) olmalıdır.
Potasyum
Sodyum gibi vücutta çok bulunan bir katyondur. Çoğunluğu hücre içinde bulunur.
Klor
Hücre dışı sıvıda en çok bulunan bir anyondur yani eksi yüklüdür. Çoğunluğu hücre dışında bulunur. Klor tüm eksi maddeler gibi tek başına bulunmaz yanında mutlaka artı yüklü bir madde (katyon) olmalıdır. En sık sodyum klorür şeklinde bulunur. Sodyum klorür bildiğimiz sofra tuzudur. Tuz denince akla sodyum klorür gelir ama başka tuzlar da vardır. Örneğin potasyum klorür de bir tuzdur.
Hidrojen
Artı yüklü bir maddedir. Vücutta az bulunmasına rağmen asit baz metabolizmasının temel direğidir. Bir sıvının asiditesi hidrojen konsantrasyonu ile ifade edilebilir.
Bikarbonat
Klor gibi vücutta çok bulunan bir anyondur, hücre dışında en çok bulunan iki anyon klor ve bikarbonattır. Asit baz metabolizmasında hidrojenle birlikte en önemli iki molekülden birisidir. Hücre içinde daha çok bulunan anyonlar ise farklıdır.
Şimdi bu maddelerin molekül yapılarına ve ağırlıklarına bakalım.
Su (H2O): İki hidrojen bir oksijenden oluşur. Molekül ağırlığı 18 (Hidrojen 1, oksijen 16)
Sodyum (Na+): Molekül ağırlığı 23.
Potasyum (K+): Molekül ağırlığı 39
Klor (Cl–): Molekül ağırlığı 35.5
Hidrojen (H+): Molekül ağırlığı 1
Bikarbonat (HCO3–): Bir hidrojen bir karbon üç oksijenden oluşur. Molekül ağırlığı 61 (Hidrojen 1, karbon 12, oksijen 16)
Özetlemek gerekirse vücut sıvı elektrolit dengesinin temelini su, sodyum, potasyum, klor, hidrojen ve bikarbonat oluşturur. Bunlardan herhangi birindeki bozukluk diğerlerini veya burada bahsedilmeyen molekülleri etkileyebilir. Ama hangi bozukluk olursa olsun temel sağlam olmalı ve kısır döngüler kırılmalıdır.
Bir sonraki konuya geçmek için tıklayın.
Temel Sıvı Elektrolit kitabının diğer konularına geçmek için tıklayın.
Öğrenciler ve konuya ilgi duyan yardımcı sağlık personeli için önerdiğim diğer kaynaklara ulaşmak için tıklayın.
Doktorlar için önerdiğim diğer kaynaklara ulaşmak için tıklayın.
Öğrencilere özel not: Hasta hekim ilişkisinde empati çok önemlidir. Empati hastanın ne yaşadığını hissederek başlar. Böbrek hastalıklarını hasta gözüyle öğrenmek için sizlere Hasta Böbrekler kitabımı öneririm. Kitaba ulaşmak için tıklayın.
Diğer kitaplarıma geçmek için tıklayın.
Web sayfamdaki diğer bölümlere ulaşmak için tıklayın.
NOT:
Bu sayfa öğrenciler, doktorlar ve konuya ilgi duyan sağlık personeli içindir.
Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, her hastanın tedavisi farklıdır, HASTALIK YOKTUR HASTA VARDIR
Her türlü yayın hakkı saklıdır©
Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir
Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com