ZEHİRLEYEN BESİNLER

Birçoğumuz bulantı, kusma ve ishal ile kendini gösteren gastroenterit denilen mide bağırsak iltihabına yakalanmışızdır. Bir kere uçakta yediğimiz salata yüzünden karı koca tatilimiz rezil olmuştu. Gastroenteritin en sık nedenlerinden birisi besin zehirlenmesidir. Peki hangi besinler risk oluşturur.

Kremalı pastalar (yaş pasta)

Kremalı soslar (makarna sosları)

Kirli sularla sulanmış ve iyi yıkanmamış sebzeler (dışarıda salata yemek, iyi yıkanmazsa evde de)

Çiğ veya iyi pişmemiş kıyma (hamburger, kebap)

Pastörize edilmemiş sütler

Dışkı ile kirlenmiş olmuş kaynak suları

İyi yıkanmamış meyveler

İyi saklanmamış tavuk veya çiğ tavuk

Dondurulmuş besinler

Peynir

Süt ürünleri

Kırık, çatlak, dışkı ile kirlenmiş yumurta

İshalin birçok nedeni vardır, şüpheli besin hangi mikrobun ishale neden olduğu konusunda bize fikir verebilir.

Dondurma, sütlaç, mayonezli patates salatası, kremalı pasta: Staphylococcus aureus

Pirinç pilavı ve makarna: Bacillus cereus

Et ve et ürünleri: Clostridium perfringens

İyi pişmemiş et ve kümes hayvanı: Camphylobacter

İyi pişmemiş deniz ürünleri: Vibrio parahaemoliticus, Norwalk virusu

Suyla bulaş: Vibrio cholerae, ETEC (enterotoxigenic Escherichia coli)

Kısaca da E. Coli’den biraz daha ayrıntılı bahsetmek istiyorum. İnsan ve hayvan bağırsaklarında yaygın olarak bulunur. Çiğ ve iyi pişmemiş kıyma, pastörize edilmemiş süt, dışkı karışmış içme suları ve iyi yıkanmamış sebze/meyve ile bulaşır. Tuvalet sonrası el temizliği önemlidir. Başlıca belirtileri tatilin 1-5. Günü aniden başlayan karın ağrısı ve sulu ishaldir. Şanslı iseniz tatil dönüşü de başlayabilir. Genellikle ateş yoktur. Bazı hastalarda ishal başlamadan bulantı, kusma olabilir. Karında gaz ve şişkinlik olabilir.

Besin zehirlenmelerinin çoğu kendiliğinden düzelir. Aşağıdaki durumların varlığında bir sağlık merkezine başvurmak gerekir:

1.Uzarsa

2.Kusma nedeni ile sıvı alımı bozulursa

3.İshal çok fazla sıvı kaybına neden olursa

4.Kanlı ishal olursa

5.Ateş, baş ağrısı durumunda

6.İleri halsizlik, kansızlık, idrar yapamama

7.Çocuk, yaşlı ve böbrek hastaları

Besin zehirlenmesinden korunmanın en pratik yolu temizliğinden emin olmadığımız ve şüphelendiğimiz besinleri tüketmemektir. Kişisel tecrübem müşterisi az olan ve çalışanlarının çok sık değiştiği lokantalardan uzak durmaktır.

Kendinize bir iyilik yapın, tatilde az yiyin.

Prof. Dr. Tekin AKPOLAT

İshal ve besin zehirlenmesi hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayın.

Turist ishali hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayın.

NOT: Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, doktorunuza danışmadan tedavide değişiklik yapılması sakıncalı olabilir.

Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir

Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com