İDRAR YOLLARINDA TIKANMA

İdrar böbrekte oluşur, üreter (böbrekle idrar kesesi arasındaki hortum/boru) aracılığı ile idrar kesesine (mesane) taşınarak birikir ve iki ucu açık tüp şeklinde bir kanalla (üretra) dışarı atılır. İdrar yolları deyince böbrekler, üreterler, mesane ve üretra anlaşılır. İdrar yollarında tıkanma herhangi bir seviyede olabilir. İdrar yollarında tıkanmanın en sık nedenleri taş hastalığı, erkeklerde prostat hastalıkları ve kadınlarda jinekolojik kanserlerdir.

Tıkanma kısmi veya tam olabilir, ani veya yavaş seyirli olabilir, tek taraflı veya çift taraflı olabilir, içerden veya dışarıdan olabilir. Tıkanıklığın olduğu seviyenin üstünde idrar yollarında genişleme izlenir. Çift taraflı tam tıkanmalarda hasta idrar çıkaramaz. Tıkanma eninde sonunda tıkanan böbreğin/böbreklerin daha az çalışmasına/hiç çalışmamasına neden olur. Tıkanıklığın tedavisi geciktikçe tıkanma açılsa bile böbreğin normal çalışmaya dönme ihtimali azalır.

Böbrek taşlarında ağrı olmadan da tıkanıklık olabilir. Erkeklerde prostat hastalıklarında (büyüme, kanser…) tıkanıklık idrar yapamamaya yol açabilir, dolan mesane gerilir ve şiddetli ağrıya neden olur, hasta gece yarısı acil servise gelmek zorunda kalabilir.

Basit bir ultrasonografi ile tıkanıklık tanısı çoğu kez konur ama tıkanıklığın neden olduğunu anlamak ve tedaviyi planlamak için ileri inceleme (bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme…) gerekebilir.

İdrar yollarında tıkanmanın tedavisi nedene yöneliktir. Kalıcı tedaviden önce geçici tedavi (örneğin idrar kesesine sonda konması) ile idrar akımı sağlanmalıdır. Böbrek yetmezliği var ise ona yönelik tedavi planlanır. İdrar yollarında tıkanma tedavisi üroloji uzmanının konu alanıdır, böbrek yetmezliği var ise nefroloji uzmanı da tedavi ekibinin parçası olmalıdır. İlk müdahaleden sonra kalıcı tedavi yapılır. Eğer idrar yollarına dışarıdan bir bası söz konusu ise dışarıdan baskı yapan kitle mümkünse çıkarılır. Kitle çıkarılamıyor ise kalıcı sonda veya içeriye kateter konarak idrar akışı sağlanır.

Ani tıkanıklıklarda sonda veya cerrahi girişim ile yollar açılırsa idrar miktarı çok hızla artabilir ve idrar miktarı günde 10-20 litreye kadar çıkabilir. Bu sefer de idrara fazla çıkma ile ilgili sorunlar (sıvı kaybı, tansiyon düşmesi, elektrolit kaybı…) görülür.

Sonuç olarak tıkanma tanısı erken konmalı, tedavi hızla yapılmalıdır. Tedavinin doğru ve zamanında yapılması kalıcı böbrek hastalığını önleyebilir.

Diğer konulara ulaşmak için tıklayın.

Son 2 yılda 4 kitap yayınladım.

1.İyi ki Yaş Alıyorum: Sağlıklı yaşamak, kilo vermek, kilo almamak, tansiyon ve böbrek hastası olmamak istiyorsanız. Daha ayrıntılı bilgi almak ve neden yazdığımı öğrenmek için tıklayın.

2.İyi ki Tansiyonum Çıktı: Tansiyon hastası oldu iseniz. Daha ayrıntılı bilgi almak ve neden yazdığımı öğrenmek için tıklayın.

3.Hasta Böbrekler: Böbrek hastalıklarını öğrenmek istiyorsanız. Daha ayrıntılı bilgi almak ve neden yazdığımı öğrenmek için tıklayın.

4.Ürem Kreatininim Yüksek Diyalizi Nasıl Önlerim: Üre ve kreatinin değeriniz yüksekse yani böbrekleriniz az çalışıyorsa. Daha ayrıntılı bilgi almak ve neden yazdığımı öğrenmek için tıklayın.

NOT: Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, doktorunuza danışmadan tedavide değişiklik yapılması sakıncalı olabilir.

Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir

Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com