HİPERFOSFATEMİ
Kan fosforunun yüksek olmasıdır. Teorik olarak 3 şekilde oluşabilir:
1.Dağılımsal
2.Fosfor yükünün artması
3.Böbrekten az fosfor atılması
İdrarla normalde günde 900 mg fosfor atılır, böbreğin fosfor atma kapasitesi (günde 15.000 mg’ın üzeri) göz önüne getirilirse böbrek yetmezliği olmadan hiperfosfatemi gelişmesinin kolay olmadığı anlaşılır.
Hiperfosfatemi nedenleri
1.Dağılımsal:Hemoliz, rabdomiyoliz, tümör lizis sendromu
2.Fosfor yükünün artması:Fosfor içeren antiasit, laksatif kullanılması, lavman yapılması
3.Böbrekten az fosfor atılması:Böbrek yetmezliği veya hipoparatiroidi.
Hiperfosfatemi belirtileri
Kan fosfor düzeyinin 12 mg/dl hatta daha yüksek olduğu hastalarda bile bir belirti olmayabilir. Hiperfostaemi belirtileri daha çok hiperfosfateminin neden olduğu hipokalsemi ile ilişkilidir. Plazma (fosfor x kalsiyum) değerinin 60’ı geçmesi halinde ektopik kalsifikasyon (kalp, damarlar, böbrek…) riski artar.
Tanı ve ayırıcı tanı
Tanının birinci koşulu her hastalıkta olduğu gibi şüphelenmektir. Hastanın öyküsü ve fizik muayene bulguları bize çok yardımcıdır. İdrarda fosfor bakılması, glomerüler filtrasyon değeri, plazma parathormon, kalsiyum, laktik dehidrogenaz (hemoliz, tümör lizis, rabdomiyoliz) ve kreatin kinaz (rabdomiyoliz) düzeyi ayırıcı tanıda yardımcıdır.
Tedavi
Öncelikle hiperfosfatemi nedenine yöneliktir. Semptomatik hipokalsemi varsa acil tedavi gerekir. Üremik kemik hastalığı ve ilişkili hiperfosfatemi tedavisinden burada bahsedilmeyecektir. Tedavi seçenekleri:
1.Sıvı verilmesi
2.Hemodiyaliz
3.Fosfordan kısıtlı diyet
4.Fosfor bağlayıcılar
Özet olarak hiperfosfatemi belirtileri daha çok hipokalsemi ve plazma (fosfor x kalsiyum) değeri ile ilişkilidir. Sadece öykü ve fizik muayene ile birçok hastada nedeni saptanabilir. Tedavi öncelikle nedene yöneliktir. Semptomatik hipokalsemi varsa acil tedavi gerekir.
Bir sonraki konuya geçmek için tıklayın.
Temel Sıvı Elektrolit kitabının diğer konularına geçmek için tıklayın.
Öğrenciler ve konuya ilgi duyan yardımcı sağlık personeli için önerdiğim diğer kaynaklara ulaşmak için tıklayın.
Doktorlar için önerdiğim diğer kaynaklara ulaşmak için tıklayın.
Öğrencilere özel not: Hasta hekim ilişkisinde empati çok önemlidir. Empati hastanın ne yaşadığını hissederek başlar. Böbrek hastalıklarını hasta gözüyle öğrenmek için sizlere Hasta Böbrekler kitabımı öneririm. Kitaba ulaşmak için tıklayın.
Diğer kitaplarıma geçmek için tıklayın.
Web sayfamdaki diğer bölümlere ulaşmak için tıklayın.
NOT:
Bu sayfa öğrenciler, doktorlar ve konuya ilgi duyan sağlık personeli içindir.
Burada okuduklarınız genel bilgilerdir, her hastanın tedavisi farklıdır, HASTALIK YOKTUR HASTA VARDIR
Her türlü yayın hakkı saklıdır©
Bilimsel amaçlarla kaynak göstererek alıntı yapılabilir
Daha ayrıntılı bilgi için: www.tekinakpolat.com